Nghiện các chất dạng thuốc phiện là một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm lý và xã hội của người sử dụng. Để giúp người nghiện cai nghiện, một trong những phương pháp được áp dụng là sử dụng methadone, một loại thuốc thay thế có cơ chế hoạt động tương tự như thuốc phiện, nhưng ít gây nghiện và có tác dụng kéo dài. Tuy nhiên, methadone cũng có những ảnh hưởng đến sinh lý của người sử dụng, cả tích cực và tiêu cực. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn về những ảnh hưởng này, cũng như cách theo dõi và kiểm soát sinh lý khi dùng methadone.
Methadone là thuốc gì?
Methadone là một loại thuốc thay thế được sử dụng trong việc điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện. Methadone có tên gọi khác là dolophine, methadose, symoron, heptadon…
Methadone có thành phần chính là methadone hydrochloride, một loại opioid tổng hợp, có cấu trúc và hoạt tính tương tự như morphine, heroin và codein. Methadone hoạt động bằng cách gắn vào các thụ thể opioid ở não và tủy sống, giảm sự thèm thuốc phiện, giảm các triệu chứng cai nghiện và giảm đau.
Methadone có mục đích sử dụng là để giúp người nghiện các chất dạng thuốc phiện từ bỏ hoặc giảm thiểu việc sử dụng những chất này, từ đó cải thiện tình trạng sức khỏe, tâm lý và xã hội của họ. Methadone có lợi ích là ít gây nghiện hơn các chất dạng thuốc phiện khác, có tác dụng kéo dài từ 24 đến 36 giờ sau mỗi lần dùng, có thể uống được và không cần tiêm, và có thể được điều chỉnh liều lượng theo nhu cầu của từng người.
Methadone được sử dụng theo sự giám sát của bác sĩ hoặc các chuyên gia y tế, và được phân phối tại các trung tâm điều trị nghiện methadone (MMT) hoặc các cơ sở y tế khác.
Nam giới uống methadone có ảnh hưởng đến sinh lý không?
Methadone là một loại thuốc thay thế được sử dụng trong việc điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện. Methadone có những ảnh hưởng đến sinh lý của người sử dụng, cả tích cực và tiêu cực.
Dưới đây là một số ảnh hưởng chính:
– Methadone giúp giảm các triệu chứng cai nghiện: Khi người nghiện các chất dạng thuốc phiện ngừng sử dụng, họ sẽ phải trải qua một quá trình cai nghiện khó khăn, gây ra các triệu chứng như đau nhức, run rẩy, buồn nôn, tiêu chảy, lo âu, kích động và trầm cảm. Methadone có tác dụng gắn vào các thụ thể opioid ở não và tủy sống, giảm sự thèm thuốc phiện và làm dịu các triệu chứng cai nghiện. Nhờ vậy, người sử dụng methadone có thể cải thiện tình trạng sức khỏe, tâm lý và xã hội, từ đó giúp họ có một cuộc sống ổn định và hạnh phúc hơn.
– Methadone có thể gây ra một số tác dụng phụ liên quan đến sinh lý: Methadone cũng là một loại opioid, nên nó cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ như buồn ngủ, táo bón, suy giảm tình dục, và đôi khi tăng tiết mồ hôi . Những tác dụng phụ này thường sẽ biến mất sau 3 tháng điều trị hoặc có thể được điều chỉnh bằng cách thay đổi liều lượng hoặc kết hợp với các loại thuốc khác. Tuy nhiên, bạn cũng cần theo dõi và kiểm soát sinh lý của mình khi sử dụng methadone, và nếu có bất kỳ vấn đề gì, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc các chuyên gia y tế.
– Ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản: Methadone cũng có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe sinh sản ở nam giới và nữ giới. Ở nam giới, methadone có thể gây suy giảm hoocmon sinh dục, làm giảm khả năng sinh sản và gây bất lực. Ở nữ giới, methadone có thể gây rối loạn kinh nguyệt, suy buồng trứng, giảm khả năng thụ thai và gây ra các biến chứng khi mang thai. Các biến chứng khi mang thai bao gồm: thai chết lưu, thai nhi bị nhiễm độc do methadone, thai nhi bị cai nghiện sau khi sinh, thai nhi bị suy dinh dưỡng, thai nhi bị dị tật bẩm sinh… Các ảnh hưởng này cũng phụ thuộc vào liều lượng và thời gian sử dụng methadone. Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng khi giảm liều hoặc ngừng sử dụng methadone, sức khỏe sinh sản có thể được cải thiện.
– Ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng: Methadone là một loại thuốc giảm đau có tác dụng ức chế sự tiết ra của các hormone sinh dục, như testosterone và luteinizing hormone. Điều này có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất và phát triển của tinh trùng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nam giới sử dụng methadone có thể có số lượng tinh trùng giảm, khả năng di chuyển kém, sức sống thấp và hình thái bất thường. Một số nghiên cứu còn cho thấy rằng methadone có thể gây đột biến gen ở tinh trùng, làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh ở con cái. Tuy nhiên, các ảnh hưởng này phụ thuộc vào liều lượng và thời gian sử dụng methadone. Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng khi giảm liều hoặc ngừng sử dụng methadone, chất lượng tinh trùng có thể được cải thiện.
– Ảnh hưởng đến ham muốn và khả năng quan hệ tình dục: Methadone cũng có thể gây suy giảm tình dục ở nam giới và nữ giới. Điều này có nghĩa là người sử dụng methadone có thể có ít ham muốn quan hệ tình dục, khó kích thích và khó đạt cực khoái. Một số nguyên nhân của hiện tượng này là do methadone làm giảm lượng testosterone ở nam giới và estrogen ở nữ giới, làm suy yếu chức năng của các cơ quan sinh dục và làm mất cân bằng các nội tiết tố. Ngoài ra, methadone cũng có thể gây ra các triệu chứng như buồn ngủ, mệt mỏi, khô âm đạo, rối loạn cương dương, xuất tinh sớm hoặc muộn… làm ảnh hưởng đến chất lượng quan hệ tình dục. Các ảnh hưởng này cũng phụ thuộc vào liều lượng và thời gian sử dụng methadone. Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng khi giảm liều hoặc ngừng sử dụng methadone, ham muốn và khả năng quan hệ tình dục có thể được phục hồi.
Lưu ý sử dụng methadone an toàn
Khi sử dụng methadone, bạn cũng cần lưu ý một số điều sau đây để đảm bảo an toàn và hiệu quả:
– Không nên dùng quá nhiều methadone: Methadone có tác dụng kéo dài từ 24 đến 36 giờ sau mỗi lần dùng, nên bạn không cần phải uống liên tục hoặc uống quá nhiều. Nếu bạn uống quá nhiều methadone, bạn có thể gặp phải những tác dụng phụ nguy hiểm như hạ huyết áp, hạ nhịp tim, suy hô hấp, ngừng thở hoặc tử vong. Bạn nên tuân thủ liều lượng được bác sĩ hoặc các chuyên gia y tế chỉ định cho bạn, và không bao giờ tự ý tăng giảm hoặc ngừng dùng thuốc.
– Không nên kết hợp methadone với các chất gây nghiện khác: Methadone được sử dụng để giúp bạn từ bỏ hoặc giảm thiểu việc sử dụng các chất dạng thuốc phiện, như heroin, morphine, codeine… Nếu bạn vẫn tiếp tục sử dụng những chất này khi dùng methadone, bạn sẽ không chỉ làm giảm hiệu quả của thuốc, mà còn gây ra những phản ứng nguy hiểm cho sức khỏe. Bạn cũng nên tránh kết hợp methadone với các loại thuốc khác có tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương, như rượu, bia, thuốc an thần, thuốc ngủ… vì sẽ làm tăng nguy cơ suy hô hấp và ngừng thở.
– Không nên lái xe hoặc vận hành máy móc khi dùng methadone: Methadone có thể gây ra một số tác dụng phụ như buồn ngủ, mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt… Những tác dụng phụ này sẽ làm giảm khả năng tập trung và phản xạ của bạn, từ đó gây ra nguy cơ tai nạn khi bạn lái xe hoặc vận hành máy móc. Bạn nên tránh những hoạt động này khi dùng methadone, hoặc ít nhất là trong 3 giờ sau khi uống thuốc.
– Không nên mang thai hoặc cho con bú khi dùng methadone: Methadone có thể qua placenta và vào sữa mẹ, gây ra những ảnh hưởng xấu cho thai nhi hoặc trẻ sơ sinh. Nếu bạn là phụ nữ và muốn có con khi dùng methadone, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn và hiệu quả, cũng như về việc mang thai và cho con bú khi dùng methadone. Nếu bạn mang thai khi dùng methadone, bạn nên tiếp tục điều trị và không ngừng dùng thuốc đột ngột, vì sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé. Bạn cũng nên theo dõi sức khỏe của mình và của bé thường xuyên, và chịu sự giám sát của bác sĩ hoặc các chuyên gia y tế. Nếu bạn cho con bú khi dùng methadone, bạn nên hạn chế liều lượng và thời gian cho con bú, và quan sát phản ứng của con. Nếu con có dấu hiệu buồn ngủ quá mức, khó thở, khóc nhiều hoặc không ăn uống tốt, bạn nên đưa con đi khám ngay lập tức.
– Không nên ngại tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết: Methadone là một loại thuốc có tác dụng quan trọng trong việc giúp bạn cai nghiện các chất dạng thuốc phiện, nhưng không phải là loại thuốc kỳ diệu. Bạn vẫn cần có ý chí và nỗ lực để vượt qua nghiện, cũng như có sự hỗ trợ của gia đình, bạn bè và cộng đồng. Nếu bạn gặp phải những khó khăn hoặc vấn đề gì liên quan đến sinh lý hoặc tâm lý khi dùng methadone, bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ của bác sĩ hoặc các chuyên gia y tế. Họ sẽ tư vấn và hướng dẫn cho bạn cách sử dụng methadone an toàn và hiệu quả, cũng như cách xử lý các tác dụng phụ hoặc các biến chứng có thể xảy ra. Bạn cũng có thể tham gia các nhóm hỗ trợ hoặc tư vấn cho người nghiện, để được chia sẻ kinh nghiệm và động viên từ những người có cùng hoàn cảnh. Bạn không nên tự ti hoặc xấu hổ khi dùng methadone, mà hãy coi đó là một bước quan trọng trong quá trình hồi phục của mình.
Qua bài viết này, chúng tôi đã giới thiệu cho bạn về methadone, một loại thuốc thay thế được sử dụng trong việc điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện. Chúng tôi cũng đã nêu những ảnh hưởng của methadone đến sinh lý của người sử dụng, cả tích cực và tiêu cực. Methadone là một loại thuốc có tác dụng quan trọng trong việc giúp người nghiện cai nghiện, cải thiện tình trạng sức khỏe, tâm lý và xã hội. Tuy nhiên, khi sử dụng methadone, bạn cũng cần tuân thủ các chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ, cũng như theo dõi và kiểm soát sinh lý của mình. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hay bệnh lý gì liên quan đến sinh lý khi dùng methadone, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc các chuyên gia y tế.
