Các yếu tố nguy cơ gây tương tác thuốcĐối tượng bệnh nhân:
Các tình trạng bệnh cụ thể:

• Người già                                       – Bệnh tim mạch – suy tim xung huyết,loạn nhịp tim
• Béo phì                                                                              – Đái tháo đường
• Suy dinh dưỡng                                                               – Động kinh
• Bệnh nặng                                                                        – Bênh gan
•                                                                                            – Tăng lipid máu
•                                                                                            – Suy giáp
•                                                                                            – Nhiễm khuẩn
•                                                                                            – Rối loạn tâm thần
•                                                                                           – Suy giảm chức năng thận
•                                                                                           – Bệnh hô hấp

• Các thuốc có khoảng điều trị hẹp,chú ý nguy cơ xảy ra tương tác thuốc:

• Kháng sinh nhóm Aminoglycosid Amikacin,Gentamicin
• Carbamazepine
• Phenobarbital
• Insulin
• Thuốc điều trị đái tháo đường đường uống nhóm sulfonylurea Glibenclamid,Gliclazid,Glimepirid
• Theophylin
• Methotrexat
• Amiodarone
• Digoxin
• Thuốc hạ lipid máu nhóm statin Atorvastatin,Simvastatin

• Một số tương tác thuốc – thuốc của 1 số thuốc trong phạm vi danh mục thuốc của bệnh viện ĐK Thạch Hà:

• Tương tác thuốc-thức ăn:

• Thức ăn làm thay đổi hấp thu thuốc:

• Các thuốc bị phân hủy mất hoạt tính ở dạ dày như Ampicillin,Erythromycin,Lincomycin…càng lưu lại dạ dày càng lâu sẽ bị phan hủy càng nhiều nên làm giảm sinh khả dụng-> uống vào lúc đói
• Các viên bao tan ở ruột hoặc viên tác dụng chậm như Vaspycar nếu bị giữ lại dạ dày lâu thì màng bao viên có thể vỡ làm mất tác dụng thuốc-> nên uống xa bữa ăn
• Aspirin dạng viên nén uống khi no bị giảm sinh khả dụng
• Một số thuốc không bị ảnh hưởng bởi thức ăn có thể uống bất cứ lúc nào tùy ý nhưng nên uống vào bứa ăn để tránh kích ứng dạ dày

• Thức ăn làm thay đổi tác dụng và độc tính của thuốc:

• Không dùng chung các thức ăn chứa cation hóa trị 2  như sữa,sắt khi sử dụng Ciprofloxacin,tetracyclin…

• Tương tác thuốc-thức uống:

• Tương tác với rượu:

• Sử dụng chung với các thuốc ức chế TKTW như Metoclopramid,giảm đau loại opioid,thuốc an thần… sẽ gây buồn ngủ,giảm tỉnh táo,giảm khả năng lái xe,máy móc
• Gây phản ứng đỏ mặt,tim nhanh khi dùng chung với Metronidazole,Cefoperazone,ketoconazole…
• Gây loaets dạ dày khi dùng chung với aspirin
• Chóng mặt,ngất xỉu khi sử dụng chung với Nitroglycerin
• Làm nặng thêm tình trạng hạ đường huyết của Insulin,thuốc hạ đường huyết đường uống

• Tương tác với sữa:

• Nhiễm kiềm,tăng calci huyết và suy thận do uống nhiều sữa trong khi sử dụng antacid chứa calci
• Làm giảm sinh khả dụng của Theophylin,Cephalosporin

• Hướng dẫn thời điểm dùng thuốc hợp lý:

• Thời điểm uống thuốc trong ngày : Thuốc ngủ uống vào buổi tối

                                                               Thuốc lợi tiểu uống vào buổi sáng
                                                                GC uống vào  giờ sáng

• Thuốc uống lúc bụng no:

Thuốc tăng hấp thu nhờ thức ăn: Diazepam,Metoprolol,Propranolol
Thuốc kích thích bài tiết dịch tiêu hóa: thuốc thay thế men tiêu hóa nên uống trước ăn 1o-15 phút
Thuốc kích ứng đường tiêu hóa: Doxycyclin,GC,Non-steroid

• Thuốc uống lúc bụng đói:

Thuốc bị giảm hoặc chậm hấp thu do thức ăn: Ampiciclin,Atenolol,Sắt,Hydroclorothiazide,Clindamycin,Acetaminophen,Digoxin.Diclofenac,Furosemid

• Các thuốc cần có tác dụng đặc biệt

• Nên uống Omeprazole 3o phút sau ăn sáng để thức ăn kích thích bơm proton hoạt động thuốc mới phát huy tác dụng ức chế
• Nên uống antacid 1 giờ sau ăn để tránh giảm acid trong bữa ăn và cản trở tiêu hóa.nếu uống antacid trước thì sau 2 giờ mới uống thuốc khác,nếu uống thuốc khác trước thì sau 1 giờ mới uống antacid

• Một số tương tác thuốc – thuốc của 1 số thuốc trong phạm vi danh mục thuốc của bệnh viện ĐK Thạch Hà: